Komentarze

Kilka słów w temacie

Geodety a geodety uprawnionego

Dzień dobry wszystkim, 

Dziś opowiem o temacie ważnym dla każdego geodety. Temacie ważnym dla każdego ambitnego geodety. Temacie, o którym zleceniodawca jak mniemam nie ma pojęcia, a które pojęcie według mnie powinien mieć. Opowiem o różnicach między geodetą a geodetą uprawnionym. Okazuje się bowiem, że geodeta to zawód wielu specjalności.

Może warto również zahaczyć o temat kim jest geodeta?  

Na tak ogólne pytanie warto byłoby zacząć odpowiedź od stereotypów na temat geodety. Tak więc dla części osób geodeta „to ten co bada ziemie”, dla większości osób „to ten co chodzi z tyczką” a dla bardziej wtajemniczonych „to ten co robi mapy”. Gdzie jest prawda?

Prawda jest gdzieś pomiędzy. Bo „ten co bada ziemie” to raczej geolog, „ten co chodzi z tyczką” to raczej niewidomy, a „ten co robi mapy” to raczej kartograf.

Tak więc kim jestem i czym się zajmuję?

Dokładnie tym. Chodzę z tyczką, robię mapy i badam ziemie. Zabieram się za wyjaśnienia.

Ogólnie rzecz ujmując w temacie

czym zajmuje się geodezja i co robi geodeta

Czym jest geodezja i czym zajmuje się geodeta?

Geodezja to nauka, która skupia się na badaniu kształtu ziemi i określaniu położenia punktów na jej powierzchni. Dotyczy to całości planety, jak i tylko niewielkiego jej obszaru. Z greckiego „geo” oznacza „ziemia”, a „daio” - dzielić.

To właśnie z tych dwóch członów powstała nazwa mojego zawodu. I jest to jak najbardziej trafne, ponieważ jednym z głównych zadań geodety jest dzielenie ziemi, ale o tym za moment.

Myślę, że całkiem dobrym zobrazowaniem ogromu zagadnień geodezji jest uświadomienie sobie, że w dziedzinie geodezji wyszczególniono aż 7 zakresów, w których można ubiegać się o nadanie uprawnień zawodowych.

Są to:

1. geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe, realizacyjne i inwentaryzacyjne;
2. rozgraniczanie i podziały nieruchomości (gruntów) oraz sporządzanie dokumentacji do celów
prawnych;
3. geodezyjne pomiary podstawowe;
4. geodezyjna obsługa inwestycji;
5. geodezyjne urządzanie terenów rolnych i leśnych;
6. redakcja map;
7. fotogrametria i teledetekcja.

Żebyśmy mieli jasność, nie jest tak, że każdy geodeta zajmuje się tym wszystkim. Oczywiście każdy geodeta miał to na studiach, zaliczając konkretny przedmioty raz z lepszymi raz z gorszymi ocenami, jednakże każdy poszedł swoją ścieżką i wyspecjalizował się w konkretnym zakresie.

Różnice między geodetą a geodetą uprawnionym?

Generalnie, aby stać się geodetą należy uzyskać dyplom. Taki dyplom uzyskuje się gdy zdamy egzamin zawodowy na poziomie technikum lub studiów wyższych. Zdając egzamin w technikum dostajesz dyplom uzyskania tytułu technika geodety. Po studiach wyższych otrzymuje się tytuł inżyniera/magistra geodety.

Zaznaczam, że trzeba zdać egzamin. Bez zdanego egzaminu (jedynie po zaliczeniu szkoły/matury/studiów), mamy tylko wykształcenie średnie lub wyższe.

Nie będziemy mogli chwalić się uzyskanym stopniem inżyniera czy technika przed dziadkami lub rodzicami. Przed znajomymi studiującymi medycynę właściwie też bym nie próbował nawet z dyplomem. No dobra, ale co dalej...

Zdajesz egzamin i jesteś geodetą. Cieszysz się, że masz edukacje za sobą. Cieszysz się, że lata twoich wyrzeczeń i setki nocy spędzonych przy projektach na uczelni opłaciły się.

Masz teraz tytuł. Jesteś geodetą i ... nie możesz nic.

Dosłownie nic. Wyuczony geodeta jest jak przypadkowo zatrudniona osoba w biurze geodezyjnym.

Wyuczony geodeta ma tylko jedną przewagę nad tym niewyuczonym geodetą. A mianowicie to, że może starać się o wydanie dziennika praktyk zawodowych.

Trochę głębiej w temacie

uprawnień zawodowych w geodezji

Zakresy uprawnień geodezyjnych

Aby uświadomić sobie czym zajmuje się geodeta, warto przyjrzeć się zakresom uprawnień. Jest ich aż 7. Aby wykonywać zadania z poszczególnego zakresu należy zdać egzamin państwowy przed komisją powołaną przez Głównego Geodetę Kraju w siedzibie Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii w Warszawie. 

Zakres 1 - Geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe, realizacyjne i inwentaryzacyjne

Geodeci wyspecjalizowani w tym zakresie realizują zadania, z których przeciętny człowiek raczej zdaje sobie sprawę.

To właśnie jest ten element pracy geodety, w którym widzicie „tego z tyczką” w akcji. Tyczka, to nic innego jak odbiornik GNSS. Działa na podobnej zasadzie co nawigacja w samochodzie. W dużym uproszczeniu odbiornik określa położenie a oprogramowanie zapisuje położenie odbiornika, który jest na tyczce.

Różnica między nawigacją w samochodzie a tą wykorzystywaną w geodezji kryje się w uzyskiwanych dokładnościach.

Nawigacja bowiem działa z dokładnością do 15 metrów i to jest jak najbardziej wystarczające w przypadku poruszającego się pojazdu. W codziennej pracy, tym urządzeniem geodeci uzyskują dokładności rzędu 3 cm.

Prace, które wykonujemy w ramach tego zakresu to np. mapy do celów projektowych, tyczenia obiektów budowlanych lub odbiory powykonawcze. Innymi słowy bez nas nie zaczniesz ani nie zakończysz procesu budowlanego.

Tak wygląda świadectwo nadania uprawnień zawodowych w zakresie 1

Zakres  2 - Rozgraniczanie i podziały nieruchomości (gruntów) oraz sporządzanie dokumentacji do celów prawnych

Tak wygląda świadectwo nadania uprawnień zawodowych w zakresie 2

jak widać Geodeci Kraju się zmieniają a Ja trwam :)

Zakres 3 - Geodezyjne pomiary podstawowe

Podstawą wszystkich pomiarów jest osnowa. Osnowa jest to punkt, który ma ściśle wyznaczone współrzędne w obowiązującym układzie współrzędnych.

Dla zobrazowania, osnowa geodezyjna pozioma to taka, która posiada współrzędne X i Y, pionowa to ta, która posiada współrzędną H. To od tych punktów określane są współrzędne szczegółów terenowych (tzn. ogrodzeń, budynków, granic nieruchomości, drzew itp.). Jednym z zadań geodety jest również umiejętność transformacji jednego układu współrzędnych na drugi.

Osoby uprawnione w zakresie 3 mogą zakładać sieci tych osnów, a dzięki nim inni geodeci mogą wykonywać swoje prace polowe.

Warto tutaj zaznaczyć, obrazując szeroki wachlarz pracy geodety,  że istnieje coś takiego jak osnowa magnetyczna lub grawimetryczna. Osnowa magnetyczna służy do wyznaczania, zarówno w czasie, jak i przestrzeni, rozkładu pola magnetycznego Ziemi a grawimetryczna do określania przyspieszenia siły ciężkości odniesionych do przyjętej epoki.

Zakres 4 - Geodezyjna obsługa inwestycji

Mogłoby się wydawać, że dokładność pomiaru na poziomie 3 cm to duża dokładność. Nic bardziej mylnego. Niektóre z zadań geodezyjnych, wymagają uzyskania dokładności 1 mm lub nawet 0,1 mm. Dotyczy to głównie elementów takich jak suwnice, pomiarów na stoczniach, hutach itp.

Geodeci uprawnieni w tym zakresie mogą wykonywać prace o podwyższonych dokładnościach. Tu nie zobaczycie już tyczki. Raczej zaobserwujecie statyw z tachimetrem. Tachimetr jest urządzeniem, które mierzy kąt i odległość, ale do tej pory zdarza się, że panie przedszkolanki proszą pana geodetę o zrobienie zdjęcia dzieciom, a podczas pomiarów przy drodze kierowcy zaczynają niespodziewanie hamować. Zupełnie, jakby się czegoś bali.

Zakres 5 - Geodezyjne urządzanie terenów rolnych i leśnych

Geodeci uprawnieni w zakresie piątym mogą nieźle namieszać lub wprost przeciwnie, poprawić kształt oraz funkcjonalność nieruchomości w całych wsiach. Są to bardzo trudne, skomplikowane logistycznie działania mające poprawić sytuację własnościowo – gospodarczą mieszkańców.

Zadania tego typu polegają na tym, że łączy się nieruchomości w całej wsi i wydziela się je na nowo tak, aby było to korzystne dla mieszkańców, pamiętając o tym, że każdy z właścicieli powinien dostać tyle i włożył mając na uwadze wielkość działki, rodzaj ziemi, charakterystykę zabudowy i milion innych czynników.

Zakres 6 - Redakcja map

O tym zakresie geodezji ciężko mi opowiedzieć. Osobiście nie poznałem żadnej osoby posiadającej te uprawnienie. Wiem, że osoby mające uprawnienie w zakresie 6 mogą wykonywać prace geodezyjne i kartograficzne, które są unormowane porozumieniami standaryzacyjnymi NATO i normami obronnym, tworzyć opracowania topograficzne i hydrograficzne. Jednakże nie chciałbym tutaj wpuszczać was w maliny, więc na tym skończę.

Zakres 7 - Fotogrametria i teledetekcja

Moim zdaniem jest to zakres, do którego dąży nowoczesna geodezja. Niegdyś zadania z tego zakresu polegały na wykonywaniu nalotów specjalnymi samolotami z doczepionymi aparatami tzw. kamerami fotogrametrycznymi, które po odpowiednim obrobieniu tworzyły np. stereogramy (czyli obiekty, które przedstawione na płaszczyźnie widziano w trójwymiarze lub tzw. ortofotomapę (w uproszczeniu taki obraz z google maps, z tą różnicą że każdy piksel na zdjęciu miał swoją współrzędną X, Y, H).

Obecna technologia dronów, skanowania przestrzeni, pozyskiwania mnóstwa danych i możność przetworzenia ich w opracowanie trójwymiarowego numerycznego modelu terenu, według mnie podbije rynek pomiarów na świecie. Zdecydowanie jest to przyszłość geodezji.

Do tego zakresu nawiązują dwa człony nazwy mojego zawodu („ziemia” i „dzielić”). To dzięki nam wydzielane są działki gruntu, które następnie mogą zostać sprzedawane, darowane, użytkowane, dzierżawione lub np. samoistnie posiadane. Oczywiście wszystko to wiąże się z ogromem prac polowo – biurowych.

Mianem prac polowych nazywamy niezbędne czynności pomiarowe, ale nie tylko. Jest to również tworzenie w terenie map porównania, odszukiwanie punktów granicznych, spisywanie protokołów granicznych lub identyfikacja punktów pomiarowych.

W związku z tym, że czynności związane z granicami nieruchomości są obarczone niewyobrażalną ilością przepisów, nasza praca wymaga również umiejętności posługiwania się językiem urzędowym i sporządzania w nim przeróżnych dokumentów, które stanowią podstawę do wydawania decyzji administracyjnych, spotkań podczas narad koordynacyjnych, wydawania orzeczeń sądowych lub tworzenia aktów notarialnych lub wpisów do ksiąg wieczystych.

Wiedza dla bardzo zainteresowanych w temacie

Uprawnień zawodowych

Art 44a Ustawa Prawo Geodezyjne i Kartograficzne

1. Uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresach, o których mowa w art. 43 pkt 3, 6 i 7, mogą uzyskać osoby, które:

1) posiadają pełną zdolność do czynności prawnych;

2) nie były karane za przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, za przestępstwo przeciwko mieniu, za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, za przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;

3) posiadają odpowiednio:

a) dyplom ukończenia studiów wyższych pierwszego stopnia, studiów wyższych drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich:

- na kierunku studiów w obszarze nauk technicznych, którego program umożliwia nabycie umiejętności dotyczących geodezyjnych pomiarów podstawowych - dla zakresu geodezyjne pomiary podstawowe,

- na kierunku studiów w obszarze nauk technicznych lub w obszarze nauk przyrodniczych, którego program umożliwia nabycie umiejętności dotyczących redakcji map - dla zakresu redakcja map,

- na kierunku studiów w obszarze nauk technicznych lub w obszarze nauk przyrodniczych, którego program umożliwia nabycie umiejętności dotyczących fotogrametrii i teledetekcji - dla zakresu fotogrametria i teledetekcja,

b) rok praktyki zawodowej w przypadku ukończenia studiów wyższych drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo 2 lata praktyki zawodowej w przypadku ukończenia studiów wyższych pierwszego stopnia.

2. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, mogą otrzymać również osoby, które:

1) posiadają pełną zdolność do czynności prawnych;

2) nie były karane za przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, za przestępstwo przeciwko mieniu, za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, za przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;

3) posiadają średnie lub średnie branżowe wykształcenie geodezyjne;

4) posiadają 6 lat praktyki zawodowej;

5) wykażą się znajomością przepisów w dziedzinie geodezji i kartografii.

3. Osoby posiadające w dziedzinie geodezji i kartografii tytuł naukowy profesora albo I lub II stopień specjalizacji zawodowej, nadane w trybie odrębnych przepisów, są zwolnione z obowiązku spełnienia wymagań określonych w ust. 1 pkt 3 lit. b.

4. Główny Geodeta Kraju może w uzasadnionych przypadkach, na wniosek osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnień zawodowych, uznać posiadanie innego pokrewnego wykształcenia i długoletniej geodezyjnej lub kartograficznej praktyki zawodowej za spełnienie wymagań kwalifikacyjnych, o których mowa w ust. 1 lub 2.

Jaka ustawa reguluje uprawnienia w dziedzinie geodezji? 

Najważniejszą ustawą w Geodezji jest Ustawa Prawo Geodezyjne i Kartograficzne. Ustawa ta, w rozdziale 8 nawiązuje do uprawnień zawodowych i wszystkiego, co z nimi związane m.in: zakresu uprawnień, podmiotów którzy mogą starać się o uprawnienia, podmiotów nadających uprawnienia, opłat za postępowanie itd.

Art 1 pkt 10 Ustawa Prawo Geodezyjne i Kartograficzne

Ustawa reguluje sprawy:

1) krajowego systemu informacji o terenie;

2) organizacji i zadań Służby Geodezyjnej i Kartograficznej;

3) wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych;

4) ewidencji gruntów i budynków;

5) zintegrowanego systemu informacji o nieruchomościach;

6) gleboznawczej klasyfikacji gruntów;

7) rozgraniczania nieruchomości;

8) geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz koordynacji sytuowania tych sieci;

9) państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego;

10) uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii;

11) ewidencji miejscowości, ulic i adresów.

Czy każdy geodeta może wykonywać samodzielne prace?

Bycie samodzielnym geodetą, czyli wykonywanie samodzielnie (osobiście) odpowiednich czynności geodezyjnych, wymaga posiadania uprawnień. Tymi samodzielnymi czynnościami jest m.in.:

1.Pełnienie funkcji kierownika pracy geodezyjnej,

2.Wykonania czynności rzeczoznawcy z zakresu geodezji,

3.Pełnienie funkcji inspektora nadzoru z zakresu geodezji i kartografii,

4.Wykonywanie czynności rozgraniczania nieruchomości,

5.Wykonywania czynności mających na celu wpisy w Księgach wieczystych.

Czy geodeci nieposiadający uprawnień wykonują prace geodezyjne? Tak i to na potęgę! Czy to dobrze? Zostawiam to do oceny klientom. To wy (klienci) zlecacie nam prace. 

Art 42 Ustawa Prawo Geodezyjne i Kartograficzne

1. Do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii jest niezbędne posiadanie uprawnień zawodowych.

2. Przez wykonywanie samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii rozumie się:

1) kierowanie pracami geodezyjnymi i kartograficznymi, podlegającymi zgłoszeniu do organu Służby Geodezyjnej i Kartograficznej lub wykonywanymi na zlecenie tego organu, oraz sprawowanie nad nimi bezpośredniego nadzoru;

2) wykonywanie czynności rzeczoznawcy z zakresu prac geodezyjnych, podlegających zgłoszeniu do organu Służby Geodezyjnej i Kartograficznej lub wykonywanych na zlecenie tego organu, oraz sprawowanie nad nimi bezpośredniego nadzoru;

3) pełnienie funkcji inspektora nadzoru z zakresu geodezji i kartografii;

4) wykonywanie czynności technicznych i administracyjnych związanych z rozgraniczaniem nieruchomości;

5) wykonywanie prac geodezyjnych i kartograficznych niezbędnych do dokonywania wpisów w księgach wieczystych oraz prac, w wyniku których mogłoby nastąpić zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzkiego, w szczególności wytyczenie obiektów budowlanych w terenie, wykonywanie pomiarów kontrolnych oraz wykonywanie pomiarów przemieszczeń i odkształceń obiektów budowlanych.

3. Osoby wykonujące samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii są obowiązane wykonywać swoje zadania z należytą starannością, zgodnie z zasadami współczesnej wiedzy technicznej i obowiązującymi przepisami prawa.

4. Osoby wykonujące samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii mogą poświadczać za zgodność z oryginałem sporządzone przez siebie kopie protokołów, map i innych dokumentów, które podlegają przekazaniu do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego wraz z wynikami prac geodezyjnych.

Jakie wymagania należy spełnić aby starać się o uprawnienia zawodowe?

Kilka słów na koniec

Artykuł ten będzie rozbudowywany o odpowiedzi na Wasze pytania.

Dlatego zadawajcie pytania w komentarzach pod artykułem lub na moim facebooku.  

O pracy geodety można pisać bardzo dużo. To o czym napisałem powyżej to zaledwie maluśki urywek mający dać pogląd na to, że geodezja jest bardzo rozbudowaną dziedziną. Ba! Jest nauką.

Można być geodetą i nie wyjść z uczelni. I właściwe byłoby to najwłaściwsze podejście, współgrające z podejściem większości krajów.

To, o czym pisałem jest właściwie zadaniami mierniczych, jednak obecnie w Polsce nie ma takiego zawodu, a jedyną osobą która może wykonywać powyższe zadania jest geodeta.

Także, czym zajmuje się geodeta na uczelni? … Nie nie nie! To temat na inny artykuł.

CZAS NA REKLAMY

Potrzebujesz geodety? Zadzwoń do mnie 

Napisz e-mail

ZADZWOŃ

798 555 180

Napisz do mnie na Facebooku

Kacper Leszczyński                     
ul. Wyszyńskiego 13/1
83-340 Sierakowice
http://geodezyjnie.pl
tel. 798 555 180
email: Kacper@geodezyjnie.pl

Kontakt